Onderwijs in Linschoten

Geschiedenis van de Timotheüsschool.

Door: Evert de Jong,

Linschoten december 2012.

Het ontstaan van de Timotheüsschool valt samen met wat in de geschiedenis van ons land bekend is geworden als de ‘ Schoolstrijd. ’

In de tweede helft van de achttiende eeuw ( 1850 – 1900 ) werd in ons land zowel in de landelijke politiek als plaatselijk gesproken over de mogelijkheid en wenselijkheid van christelijk onderwijs. Veel christelijke ouders wilden, dat op de school van hun kinderen dezelfde waarden en normen centraal stonden als in het gezin.

Op openbare scholen was geen plaats voor de Bijbel en godsdienstonderwijs.

De regering erkende weliswaar het recht van ouders op onderwijs naar eigen richting, maar wilde dit niet uit belastingsgeld bekostigen.

De Schoolstrijd kwam tot een eind in 1917, toen bij wet werd geregeld, dat het openbaar en het bijzonder onderwijs ( o.a. protestants christelijk, rooms- katholiek onderwijs ) op dezelfde manier door de overheid voor vergoeding in aanmerking kwamen.

Ook in Linschoten waren ouders, die voor hun kinderen een christelijke school, een ‘School met den Bijbel’, wensten.

Ruim 100 jaar geleden werd een actiecomité gevormd van inwoners van ons dorp om te spreken over de mogelijkheid van een christelijke school in Linschoten. 

Op 19 februari 1912 ( ruim 100 jaar geleden ) werd in de Raadkamer van het ‘Wapen van Linschoten en Snelrewaard’ de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs opgericht.

Het eerste bestuur van de vereniging bestond uit de heren C. de Vries, T. van Vliet, K. van Vliet, J Brouwer Tzn, C. de Haan en A, Barneveld.

De Vereniging kreeg als naam:”Timotheüs.” De school zou geheel volgens de regels van die tijd  “School met den Bijbel ” genoemd worden.

Op 4 maart 1912 werd de eerste ledenvergadering van de vereniging gehouden.

De uitnodiging voor deze vergadering bevat o.m. de volgende tekst:

‘ Aangemoedigd door het succes op onze pogingen tot de oprichting van een Christelijke Schoolvereniging nemen wij de vrijmoedigheid om onder Uwen aandacht te brengen, dat het ons zeer aangenaam zoude zijn, indien de gehele Protestantse bevolking onzer Gemeente in deze zoo ernstige zaak samenwerkte.

Aangezien ons echter later gebleken is, dat bij de eerste oproeping, voorstanders van Chr. Onderwijs, zonder zulks allerminst te bedoelen, zijn gepasseerd, hetwelk ons zeer leed is.’

Op deze vergadering waren 29 leden en een belangstellende aanwezig.

Er werden in de beginperiode regelmatig ledenvergaderingen gehouden.

Onderwerpen van gesprek waren daarbij o.a. de samenstelling van het bestuur naar kerkelijke gezindheid. ( hoeveel leden moeten behoren tot de Hervormde Gemeente en hoeveel tot de Gereformeerde kerk ).

In Artikel 2 van de Statuten staat de volgende tekst: “De vereniging staat bij al haar werkzaamheden op de Gereformeerde grondslag en erkent mitsdien de Bijbel als het heilig en onfeilbaar Woord van God, verklaard naar de 3 formulieren van Enigheid, zijnde de geref. Belijdenisgeschriften, zoals die zijn vastgesteld op de Gen. Synode van Dordrecht 1618-1619.”

Ook werd een huishoudelijk reglement van de vereniging besproken.

In het eerste concept huishoudelijk reglement stonden een aantal zaken, die de tijdgeest weergeven.

Artikel 4: Elke schooltijd wordt met gebed begonnen en geëindigd. Des morgens wordt het eerste halfuur besteed aan de bespreking van een gedeelte uit den Bijbel, naar de vatbaarheid van de kinderen. De schooldag wordt bovendien begonnen en geëindigd met psalmgezang.

Artikel 6: Vacantie wordt gegeven gedurende de Pinksterweek, de Kerstweek en twee weken in Augustus, telkens met de voorafgaande zaterdag en volgende maandag.”

Artikel 10: Het bestuur heeft het regt, nadat de ouders of voogden drie maal zijn gewaarschuwd, de school te ontzeggen aan kinderen, die ; a. zich herhaaldelijk tegen de schooltucht verzetten, b. in het betalen van schoolgeld nalatig blijven; c. tot schade van andere kinderen, steeds vuil en onrein zijn.”

Artikel 13b. “Het hoofd moet lid zijn van de Nederlands Hervormde Gemeente , het overig personeel moet lid zijn van de Geref. Kerk.”

Natuurlijk moest ook gesproken worden over de aankoop van grond voor de bouw van een schoolgebouw.

Er werd voor 900 gulden een stuk grond gekocht aan de Liefhovendijk. Architect van Rinsum uit Montfoort kreeg de opdracht tekeningen en een bestek te maken voor de bouw van een school met twee lokalen en een onderwijzerswoning.

De eerste steen werd op 4 juli 1913 gelegd door de dochter van de heer T. van Vliet, een van de mede oprichters van de Vereniging.

Op 30 januari 1914 was de eerste schooldag van de nieuwe school. Er waren op dat moment 28 leerlingen.

Het eerste schoolhoofd was de heer O.Th. Boekholt, die samen met juffrouw P.C. Oosterwijk het onderwijs ging verzorgde.

Het aantal leerlingen groeide redelijk snel. In 1922 werd een derde lokaal bijgebouwd. In 1931 waren er 149 leerlingen.

In 1954 en 1956 kwamen er nog twee lokalen bij. De school bleef groeien, er waren in die periode ongeveer 179 leerlingen.

Op 16 juli 1947 werd de Vereniging voor Christelijk Voorbereidend Lager Onderwijs opgericht met als doel: een christelijke kleuterschool in Linschoten. In 1948 werd er kleuteronderwijs gegeven in de consistoriekamer van de Nederlands Hervormde kerk. Twee jaar later moest er worden uitgebreid en werd de voormalige Openbare school aan het Kerkplein (nu gebouw ‘De Wingerd’ ) door de Gemeente beschikbaar gesteld. Het aantal leerlingen groeide en dus bleef het zoeken naar passende ruimte, die werd gevonden in het gebouw van het Groene Kruis. In 1966 werd uiteindelijk een nieuwe kleuterschool gebouwd aan de Strick van Linschotenstraat. De school kreeg als naam: ‘De Wegwijzer.’

De fusie tussen de beide schoolverenigingen vond plaats in 1977. Aanleiding voor de fusie was de invoering van de Wet op het Basisonderwijs. De statuten van de nieuwe vereniging bevatten nog vrijwel dezelfde tekst als van de oorspronkelijke vereniging.

Voorlopig bleven de leerlingen van de kleuterschool en de lagere school in eigen gebouwen gehuisvest.

De naam van de nieuwe school werd: “ Timotheusschool.”

In 1989 werd de Timotheusschool verbouwd en uitgebreid met lokalen aan de Van der Valk Bouwman straat, zodat er voor de kleuters ook een plaats was in het hoofdgebouw.

In datzelfde jaar werd het 75 jubileum van de vereniging groots gevierd.

De jaren daarna werden onder meer gebruikt om te zoeken naar samenwerking met besturen van christelijke scholen voor basisonderwijs in de r egio. Dit proces werd afgerond door aansluiting van de vereniging bij het VSPO, een samenwerkingsverband van 10 christelijke basisscholen.

De zelfstandige vereniging ‘Timotheus’ hield daarmee op te bestaan. Wel bleef er nog een Stichting ‘Vrienden van Timotheus’

In 2011 werd een nieuw gebouw betrokken. Samen met de Prins Clausschool werd onderdak gevonden in “ de Brede Vaart.”

Het gebouw van de Timotheusschool is door de Gemeente Montfoort verkocht aan een projectontwikkelaar. Voorwaarde is wel, dat de gevel aan de Liefhovendijk gehandhaafd blijft.

In 2012 werden voorbereidingen getroffen voor de bouw van woningen in het project “ Timotheus-hof.”